"musimy zatem wiedzieć
policzyć dokładnie
zawołać po imieniu
opatrzyć na drogę"
Zbigniew Herbert
W dniach 28.09-5.10 2013 uczniowie Zespołu Szkół im. Korpusu Ochrony Pogranicza, członkowie szkolnego Koła Zainteresowań Historycznych: Magdalena Adamczyk, Magdalena Duralska, Mateusz Bąk, wraz z nauczycielem historii mgr Andrzejem Łatą, uczestniczyli w wycieczce edukacyjnej na Ukrainę. Wyjazd ten był konsekwencją Ogólnopolskiego Konkursu Biura Edukacji Publicznej IPN "Sprzączki i guziki z orzełkiem ze rdzy", którego laureatami zostali uczniowie naszej szkoły. W wyjeździe edukacyjnym na Ukrainę wzięło udział 30 zespołów historycznych z całej Polski oraz pracownicy Biura Edukacji Publicznej IPN z dyrektorem naczelnym Andrzejem Zawistowskim.
W trakcie wyjazdu edukacyjnego uczniowie-laureaci wraz ze swoimi opiekunami uczestniczyli w projekcjach filmów edukacyjnych, wysłuchiwali referatów historycznych odnoszących się do przejawów ludobójstwa dokonywanych przez hitlerowców i oprawców stalinowskich, które odwiedzali na terenie Ukrainy, zapoznali się z historią kresów wschodnich byłej Rzeczypospolitej, osiągnięciami kulturowymi tego wielonarodowościowego obszaru oraz miejscami związanymi z historią polskich sukcesów militarnych XVII wieku.
Punktem kulminacyjnym wyjazdu na Ukrainę było odwiedzenie Polskiego Cmentarza Wojennego w Kijowie - Bykowni (tzw. czwarty cmentarz katyński).
Polski Cmentarz Wojenny w Bykowni jest jednym z czterech miejsc zbrodni stalinowskich dokonanych na oficerach Wojska Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza, funkcjonariuszach Policji Państwowej i Straży Granicznej oraz inteligencji obok Kosogor pod Katyniem, Miednoje koło Tweru i Piatichatek na przedmieściu Charkowa.
W trakcie pobytu na cmentarzu w Bykowni uczestnicy projektu edukacyjnego zapalili znicze przy płytach upamiętniających pomordowanych oficerów wojska polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza, (uczniowie naszej szkoły zapalili znicz przy płycie st. sierżanta Jana Rubasa) oraz przedstawicieli inteligencji i administracji przedwojennej Rzeczypospolitej. Pobyt na polskim cmentarzu w Kijowie - Bykowni zakończyła msza polowa celebrowana przez księdza - uczestnika wyjazdu edukacyjnego. W trakcie wizyty w Kijowie uczestnicy konkursu zaproszeni zostali do ambasady polskiej gdzie w obecności konsula RP i dyrektora Biura Edukacji Publicznej (IPN) Andrzeja Zawistowskiego nastąpiło uroczyste podsumowanie konkursu i wręczenie dyplomów oraz nagród dla laureatów i opiekunów.
Ponadto w programie wyjazdu edukacyjnego IPN na Ukrainę znalazły się również inne miejsca upamiętniające zbrodnie stalinowskie i hitlerowskie; Babi Jar (miejsce eksterminacji narodu żydowskiego i ukraińskiego oraz dzieci), "czarny Las" pod Stanisławowem (miejsce zbrodni dokonanej przez hitlerowców na polskiej inteligencji), Winnica i Kamieniec Podolski (miejsca ofiar wielkiego głodu i czystek stalinowskich na Ukrainie w okresie stalinowskim), wreszcie Wzgórza Wuleckie we Lwowie - miejsce mordu profesorów Uniwersytetu Lwowskiego dokonanego przez hitlerowców.
W drodze do miejsc martyrologii narodu polskiego, ukraińskiego i żydowskiego uczestnicy wyjazdu edukacyjnego odwiedzili również inne miejsca związane z historią i kulturą tego wielonarodowościowego obszaru: Krzemieniec (liceum krzemienieckie), Kijów (kompleks cerkwi), Żytomierz (polski cmentarz ), Winnica, Kamieniec Podolski, Okopy Wielkiej Trójcy, Chocim, Kut (pozostałości placówki KOP i polskiego mostu na Czeremoszu - miejsca przekraczania granicy polsko-rumuńskiej przez polskie władze we wrześniu 1939 roku), Stanisławów, Stryj, Drohobycz (miejsca związane z Bruno Schulzem) oraz Lwów.
W trakcie wizyty we Lwowie uczestnicy wycieczki zwiedzili m.in. Cmentarz Orląt Lwowskich, Cmentarz Łyczakowski oraz kompleks cerkiewno - kościelny starego miasta. Ukoronowaniem wizyty we Lwowie była wspólna fotografia uczestników wyprawy historycznej na Ukrainę pod pomnikiem Adama Mickiewicza.
AJW
