„Niechaj tylko to jedno pamiętają o nas, Żeśmy padli za wolność, aby była prawem.”
20 listopada 2013 roku w ramach lekcji historii młodzież z klas III TŻ, II LOog, II TŻ i II WzwC wraz z nauczycielami: Joanną Wlazło, Anną Kamińską i Jarosławem Kaprzykiem zwiedziła Muzeum Więzienia Pawiak. W niezwykle ciekawy sposób uczniowie zapoznali się z historią tego ważnego dla Polaków miejsca.
Budynek Muzeum wzniesiono na ocalałych fundamentach podziemnych kazamat VII i VIII oddziału więzienia, wysadzonego przez Niemców w sierpniu 1944 roku. W skład zespołu pomnikowego Muzeum Więzienia Pawiak wchodzą: filar stanowiący fragment bramy wjazdowej, Pomnik Drzewa Pawiackiego – brązowa kopia słynnego wiązu, świadka historii, na którym rodziny ofiar od 1945 roku umieszczały tabliczki epitafijne. O deportacjach do obozów przypominają postawione w ostatnich latach na dziedzińcu zewnętrznym przez byłych więźniów tablice memoratywne.
Ekspozycja obejmuje cały okres funkcjonowania więzienia, ale najwięcej miejsca poświęcono czasom najokrutniejszym w jego historii – latom niemieckiej okupacji 1939-1944, kiedy Pawiak stał się symbolem martyrologii, a jednocześnie symbolem bohaterstwa i bezgranicznego poświęcenia setek tysięcy polskich patriotów. Zasadniczą część ekspozycji stanowi zrekonstruowany w 1965 roku niemal w całości korytarz więzienny oddziału VII.
Młodzież udała się również do Mauzoleum Walki i Męczeństwa – muzeum mieszczącego się w dawnej siedzibie Gestapo w alei J.Ch. Szucha 25, które jest najlepiej zachowanym w Warszawie miejscem hitlerowskiej kaźni Polaków.
Uczniowie obejrzeli projekcję multimedialną, przyjrzeli się prezentacjom historycznym ukazującym interaktywne przedstawienie trasy, jaką z Pawiaka na Szucha pokonywały ciężarówki z więźniami oraz usłyszeli czytane przez aktorów grypsy i relacje więźniów. Najbardziej poruszającą dla nich była etiuda -Wola przetrwania- pokazująca upadającego i podnoszącego się więźnia. Wyświetlana w miejscu, w którym w czasie wojny znajdowało się przejście z więzienia śledczego do gmachu głównego. Tędy wprowadzano i wyprowadzano zatrzymanych, a pod ścianą Niemcy składali ciała osób zamordowanych podczas śledztwa. Zwrócili również uwagę na wyryty na ścianie celi nr 6 napis:
Łatwo jest mówić o PolsceTrudniej dla niej pracowaćJeszcze trudniej umrzećA najtrudniej cierpieć
Ostatnim punktem naszej wycieczki była wizyta na Cmentarzu Powązkowskim, gdzie uczniowie zapalili znicze na grobach żołnierskich oraz spacerowali Aleją Zasłużonych, która powstała na tyłach katakumb w 1925r. z grobami sławnych Polaków, głównie pisarzy, malarzy, rzeźbiarzy, śpiewaków operowych, czy aktorów.
Wyjazd do Warszawy jest jednym z zadań realizowanych w ramach projektu edukacyjnego pt. „O tym nie można zapomnieć- spotkanie z kobietami, które przeszły piekło obozów i łagrów” przygotowanego przez Instytut Pamięci Narodowej. Nasza szkoła przyjęła zaproszenie i zgłosiła się do projektu. Dzięki temu uczniowie mają niepowtarzalną szansę, na poznanie świadków historii.